ดีเอ็นเอ

TELOMERE เทโลเมียร์ ไขความลับความอ่อนเยาว์ ก่อนอื่นมาทำความรู้จักกันก่อน เทโลเมียร์ คือ ดีเอ็นเอที่อยู่บริเวณปลายสุดของโครโมโซม มีหน้าที่สำคัญในการปกป้องโครโมโซมไม่ให้ถูกทำลาย หากเปรียบเทียบโครโมโซมเป็นเหมือนเชือกรองเท้า เทโลเมียร์ก็เปรียบได้กับปลอกหุ้มปลายเชือกรองเท้าชิ้นเล็ก ๆ ที่ป้องกันไม่ให้เชือกหลุดรุ่ยเสียหายนั่นเอง ในแต่ละครั้งที่มีการจำลองโครโมโซมขึ้นมาใหม่ตามขั้นตอนในกระบวนการแบ่งเซลล์ของร่างกาย ความยาวของเทโลเมียร์จะหดสั้นลงเรื่อย ๆ จนกระทั่งถึงจุดหนึ่งที่เทโลเมียร์เหลือความยาวอยู่น้อยมาก เซลล์จะไม่สามารถแบ่งตัวได้อีกต่อไป จึงเกิดการเสื่อมสภาพ และตายลงในที่สุด งานวิจัยนี้เกือบ 100 เรื่องแสดงให้เห็นว่า เทโลเมียร์ที่สั้น มีความสัมพันธ์กับโรคหลายชนิด ดังนั้นความยาวของเทโลเมียร์จึงเป็นตัวบ่งบอกถึงอายุขัยของเซลล์และเป็นตัวชี้วัดอายุร่างกายได้ นอกจากนี้การวิจัยในปัจจุบันยังแสดงให้เห็นว่าเทโลเมียร์ที่สั้นสัมพันธ์กับการเกิดโรคเรื้อรังและโรคจากความเสื่อมหลายอย่าง อาทิ โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน โรคมะเร็ง และโรคอัลไซเมอร์ เป็นต้น     ปัจจัยที่ทำให้เทโลเมียร์หดสั้นลงมีอะไรบ้าง? เมื่ออายุมากขึ้นเทโลเมียร์จะสั้นลงตามกลไกการแบ่งเซลล์ปกติของร่างกาย เรียกได้ว่าเป็นการหดสั้นลงที่เป็นไปตามธรรมชาติ เป็นปัจจัยที่เราไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ ทว่ายังมีอีกหลายปัจจัยที่เราสามารถหลีกเลี่ยงได้ ปัจจัยเหล่านี้นับเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้เทโลเมียร์หดสั้นลงเร็วกว่าปกติ ความเสื่อมจึงมาเยือนเราเร็วกว่าที่ควรจะเป็น ซึ่งอาจแสดงออกมาในรูปแบบของการเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังต่าง ๆ ทั้งที่อายุยังไม่มาก หรือการมีรูปร่างหน้าตาและผิวพรรณที่ดูแก่กว่าวัย เป็นต้น ปัจจัยดังกล่าว ได้แก่ ความเครียดเนื่องจากความเครียดสัมพันธ์ต่อการหลั่งฮอร์โมนกลูโคคอร์ติคอยด์ (Glucocorticoid Hormone) จากต่อมหมวกไต ฮอร์โมนนี้ทำให้ระดับของสารต้านอนุมูลอิสระลดลง จึงเพิ่มอนุมูลอิสระไปทำลายดีเอ็นเอมากขึ้น และเร่งการหดตัวของเทโลเมียร์ การสูบบุหรี่มีงานวิจัยชี้ว่ายิ่งปริมาณการสูบบุหรี่มากยิ่งทำให้เทโลเมียร์หดสั้นลงมากขึ้น โดยหากสูบบุหรี่วันละ 1 […]

การกลายพันธุ์ คือ การเปลี่ยนแปลงสภาพ ยีน ของสิ่งมีชีวิต ทำให้เกิดสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ที่ถูกแปรสภาพไปจากรูปแบบเดิมหรือแตกต่างไปจากกลุ่มปกติ การกลายพันธุ์แบ่งออกได้เป็น 2 ระดับ คือ 1. การเปลี่ยนแปลงรูปร่างโครงสร้างภายในของแต่ละโครโมโซม เป็นผลให้เกิดการสับเปลี่ยนตำแหน่งของยีนที่อยู่ใน โครโมโซม นั้น ซึ่งอาจเกิดขึ้นเนื่องจาก        1. การขาดหายไป (deletion หรือ deficiency) ของส่วนใดส่วนหนึ่งของโครโมโซม ทำให้ยีนขาดหายไปด้วย เช่น กรณีการเกิดโรคของกลุ่มอาการครี–ดูว์–ชา โดยโครโมโซมคู่ที่ 5 เส้นหนึ่ง มีบางส่วนขาดหายไป        2. การเพิ่มขึ้นมา (duplication) โดยมีส่วนใดส่วนหนึ่งของโครโมโซม เพิ่มขึ้นมามากกว่าที่มีอยู่ปกติ        3. การเปลี่ยนตำแหน่งทิศทาง (inversion) โดยเกิดการสับเปลี่ยนตำแหน่งของยีนภายในโครโมโซมเดียวกัน เนื่องจากเกิดรอยขาด 2 แห่งบนโครโมโซมนั้น และส่วนที่ขาดนั้นไม่หลุดหายไป แต่กลับต่อเข้ามาใหม่ในโครโมโซมเดิมโดยสลับที่กัน        4. การเปลี่ยนสลับที่ (translocation) เกิดจากการแลกเปลี่ยนส่วนของโครโมโซมระหว่างโครโมโซมที่ไม่เป็นโฮโมโลกัสกัน […]

หลายคนคงสงสัยว่า นิสัยดีหรือเลวของมนุษย์นั้นถูกถ่ายทอดมาจาก พันธุกรรม หรือเพราะการเลี้ยงดูกันแน่ วันนี้เรามีคำตอบสำหรับเรื่องนี้มาบอกต่อกันค่ะ ทารกตัวน้อยๆ ที่อยู่ในท้องคุณแม่หลายๆ คนนั้น สามารถแสดงลักษณะนิสัยเฉพราะตัวของเค้าได้ตั้งแต่แรกเกิด คุณพ่อคุณแม่สามารถเดานิสัยของเจ้าตัวน้อยเมื่อโตขึ้นได้ว่าลูกจะมีลักษณะนิสัยแบบไหน เป็นคนขี้กลัวหรือกล้าแสดงออก เป็นเด็กจริงจังหรือรักอิสระ ดีหรือดื้อ ฯลฯ ต่างประเทศ เช่น ประเทศสหรัฐอเมริกาจะใช้วิธี การตรวจยีน เพื่อความแม่นยำในการเลี้ยงดูลูกของพวกเค้า เพื่อให้ลูกๆ ได้ทำกิจกรรมต่างๆ ตามความถนัดและส่งเสริมทักษะต่างๆ ตามที่ควรจะเป็นเพื่อให้ลูกๆ  เติบโตอย่างมีประสิทธิภาพและมีความสุข นิสัยดี – เลว มาจาก ดีเอ็นเอ หรือ เพราะการเลี้ยงดู นิสัยของคนเราถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้จริงเหรอ? นิสัยของลูกถูกถ่ายทอดจาก ยีน (DNA) หรือการเลี้ยงดู การวิจัยเรื่องนี้มีข้อถกเถียงกันมากมายและจากหลากหลายสถาบันทั่วโลก ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่ก็พยายามค้นหาคำตอบ จากผลการวิจัยพบว่า ครึ่งหนึ่งเป็นนิสัยที่ถูก ถ่ายทอดทางพันธุกรรม และอีกครึ่งหนึ่งมีผลมาจากการเลี้ยงดูของพ่อแม่ตั้งแต่เด็ก ซึ่งพฤติกรรมต่างๆ ที่พ่อแม่แสดงออกจะถูกซึมซับเข้าสู่ลูกโดยอัติโนมัติไปเรื่อยๆ เช่น อารมณ์ร้อนหรือเย็น ก้าวร้าวหรือสุภาพ ซึมเศร้าหรือสดใส จิตใจดี ขี้อาย หรือกล้าแสดงออก เป็นต้น นิสัยเหล่านี้จะถูกซึมซับเข้าตัวเด็กโดยที่เด็กไม่รู้ตัว จนกลายเป็นความนิสัยที่ฝังใต้จิตสำนึก ทางพันธูกรรมอาจถูกถ่ายทอดผ่านทางยีน […]

ดีเอ็นเอ (Deoxy-ribonucleic acid) คืออะไร ดีเอ็นเอ (DNA) เป็นชื่อย่อของสารพันธุกรรม มีชื่อเต็มว่า กรดดีออกซีไรโบนิวคลีอิก ซึ่งเป็นกรดนิวคลีอิกที่พบในเซลล์ของสิ่งมีชีวิตทุกชนิดบนโลก ไม่ว่าจะเป็น คน สัตว์ พืช เชื้อรา แบคทีเรีย และไวรัส เป็นต้น ดีเอ็นเอจะทำหน้าที่เปรียบเสมือนแรม (หน่วยความจำ) ที่บรรจุข้อมูลทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิตชนิดนั้นไว้ ซึ่งมีลักษณะที่ผสมผสานมาจากสิ่งมีชีวิตรุ่นก่อน ก็คือพ่อและแม่ และสามารถถ่ายทอดไปยังสิ่งมีชีวิตรุ่นถัดไปก็คือลูกหลาน โครงสร้าง ดีเอ็นเอ ประกอบด้วยอะไรบ้าง ดีเอ็นเอ ประกอบด้วย น้ำตาล ฟอสเฟต และเบสทั้ง 4 ชนิด ได้แก่ A(อะดินีน) T(ไทมีน) C(ไซโตซีน) G(กวานีน) ซึ่งเบสทั้งสี่นี้จะเรียงสลับกันไปเรื่อยๆ ใน สายดีเอ็นเอ กลายเป็นรหัส เรียกว่า รหัสพันธุกรรม (Genetic code) ซึ่งในมนุษย์ทุกเซลล์ในร่างกายไม่ว่าจะเป็นเซลล์ผิวหนัง เซลล์กล้ามเนื้อ หรือเซลล์ตับ มีรหัสพันธุกรรมที่เหมือนกัน แต่เซลล์แต่ละชนิดจะทำหน้าที่แตกต่างกันได้ เนื่องจากแต่ละเซลล์มีการใช้ยีนเพียงบางยีนเท่านั้น โดยยีนแต่ละยีนจะแสดงออกในเซลล์ที่แตกต่างกันออกไป